Draag een steentje bij!
Bij het oudste bewoonde klooster van Nederland zijn ook de oudste kloostermuren te vinden. Ze omgeven de dagelijks toegankelijke kloostertuin en zijn voor Klooster Sint Agatha beeldbepalend en betekenisvol: het woord ‘klooster’ betekent letterlijk ‘een besloten plaats’. De indrukwekkende kloostermuren beschutten een stille plek, waar het mogelijk is om even afstand te nemen van dagelijkse drukte.
Omdat de muren in slechte staat verkeren, heeft de provincie Noord-Brabant eind 2021 een subsidie beschikbaar gesteld van bijna €400.000 om de muren te kunnen restaureren. Deze bijdrage is 70% van het benodigde bedrag. Dankzij aanvullende fondswerving is in 2022 maar liefst 90% van de financiering bijeengebracht. Nu nog de laatste loodjes…
Hopelijk wilt u ook ‘een steentje bijdragen’! Voor €6 financiert u het herstel van een kloostermop. Het herstel van één vierkante meter kost €300. Iedere bijdrage is welkom en kan worden overgemaakt op rekeningnummer NL98ABNA0527897531 t.n.v. Stichting Sint Aegten, onder vermelding van ‘Actie kloostermuren’. U kunt eveneens bijdragen via het scannen van deze QR-code:
De stichtingen Sint Aegten en Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven zijn culturele ANBI’s, zodat giften voor 125% fiscaal aftrekbaar zijn.
We zijn heel dankbaar voor alle bedragen die we in 2022 al ontvingen en voor de toezeggingen van:
- BPD Cultuurfonds
- Prins Bernhard Cultuurfonds
- Stichting Dinamo Fonds
- Stichting Dioraphte
- Gravin van Bylandt Stichting
- Hendrik Mullerfonds
- Rabo bank
- Industriële kring Land van Cuijk
- TBI Fundatie.
Wat gebeurt er?
Dankzij het resultaat van de fondswerving in 2021 en 2022, hebben we in april 2023 het startsein kunnen geven voor de restauratiewerkzaamheden, die twee jaar zullen duren. Bouwbedrijf Van de Ven (Veghel) voert de restauratie uit, voor diverse hand- en spandiensten bijgestaan door vrijwilligers van Klooster Sint Agatha. Overal in de muren is sprake van kwetsbaar voegwerk, uitgevallen stenen en de ingroei van planten. Het gaat bij de 390 meter lange (en gemiddeld 2.35 meter hoge) muren om een enorme oppervlakte aan stenen en voegwerk. De kloostermuren van Sint Agatha zijn 1,5 steens dik (1,5 steen in de lengte) en gemetseld in kruisverband. Honderden vierkante meters moeten worden uitgekapt en opnieuw gevoegd. Kort voor de bouwvak van 2023 is ca. 65 meter muur aan beide kanten hersteld en gevoegd, inclusief de steunberen.
Verreweg de meeste kloostermoppen zijn er nog, maar er moeten ook stenen worden bijgemaakt. Kloostermoppen zijn groter dan moderne bakstenen. Bij het bakproces werden de stenen die dicht bij het vuur lagen harder en donkerder dan die aan de buitenrand van de oven lagen. Muren van kloostermoppen zijn dan ook gemêleerd van kleur. De steenbakkerij Zilverschoon Randwijk in Heteren maakt specifieke stenen voor restauratietrajecten en vervaardigt een deel van de benodigde nieuwe kloostermoppen, die qua vorm, kleur en structuur passen bij de oude.
Om scheurvorming te voorkomen, heeft de mortel een speciale samenstelling van kalk en zand. Daar waar de kloostermuren ingevallen zijn, worden ze tot beperkte hoogte opgebouwd. We kiezen niet voor een herstelwijze waarbij de muren er als nieuw uit zullen zien, maar voor conserverende restauratie. Het is de bedoeling om verder verval tegen te gaan, terwijl de ’tand des tijds’ zichtbaar blijft.
Bijzondere geschiedenis
Een klooster is een besloten plaats, waar het mogelijk is even afstand te nemen om de drukte van alledag in een breder perspectief te bezien. De kloostermuren zijn deel van de identiteit van Klooster Sint Agatha. Ze zijn opgetrokken vanaf de 16e eeuw, aan de oost- en westzijde van het kloostercomplex, en hebben als enige kloostermuren in Nederland sindsdien steeds hun functie behouden. De muren beschermden de bewoners van het kloosterterrein en de natuurlijke bronnen – de kloostertuin diende voor de voedselvoorziening – waarvan zij afhankelijk waren.
1641
ca. 1700
ca. 1880
ca. 1920
2022 muur oost
2022 muur west
We hopen dat velen een steentje bij willen dragen aan het herstel van de indrukwekkende muren. Iedere steen is er één!
Bij voorbaat heel hartelijk dank voor uw bijdrage.
Zie voor meer informatie: